Ochotnicze Straże Pożarne
Zadania ochotniczych straży pożarnych wynikają z ustawy z dnia z dnia 24 sierpnia 1991 r. o ochronie przeciwpożarowej (Dz. U. z 2016 r., poz. 191, z późn. zm.). Ochotnicze straże pożarne (OSP) realizują zadania na rzecz ochrony ludności, ochrony przeciwpożarowej oraz ratownictwa, a także prowadzą na szeroką skalę działania profilaktyczne skierowane głównie do młodzieży. Podstawowymi celami i zadaniami ochotniczych straży pożarnych wynikającymi m.in. z ich statutów jest prowadzenie działalności mającej na celu zapobieganie pożarom, udział w akcjach ratowniczych przeprowadzanych w czasie pożarów oraz innych zdarzeń niebezpiecznych i klęsk, a także informowanie ludności i istniejących zagrożeniach.
Do głównych zadań realizowanych przez jednostki OSP należy:
- gaszenie pożarów;
- ratownictwo techniczne, w szczególności na drogach;
- ewakuacja poszkodowanych lub zagrożonych ludzi i zwierząt oraz zagrożonego mienia;
- oznakowanie i zabezpieczenie miejsc prowadzenia działań ratowniczych;
- prowadzenie działań ratowniczych na obszarach wodnych, w tym podczas powodzi;
- usuwanie skutków zdarzeń w szczególności po przejściu anomalii pogodowych i udzielanie pomocy socjalnej poszkodowanym.
Jednostki ochotniczych straży pożarnych, funkcjonując w oparciu o przepisy ustawy z dnia 7 kwietnia 1989 r. – Prawo o stowarzyszeniach oraz ustawy z dnia 24 sierpnia 1991 r. o ochronie przeciwpożarowej, mogą korzystać z przewidzianych prawem form pomocy:
- Środki przekazywane co roku z budżetu państwa – środki te przeznaczone są na realizację zadań, obejmujących między innymi przygotowanie jednostek OSP do organizowania i prowadzenia akcji ratowniczej w czasie walki z pożarami oraz likwidacji miejscowych zagrożeń, w tym budowy i remonty remiz strażackich.
- Środki pochodzące z Narodowego Funduszu Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej przeznaczonych na zakup i konserwację samochodów pożarniczych, wysokość których określana jest w formie aneksu do porozumienia ministrów: Środowiska oraz Spraw Wewnętrznych i Administracji.
- Środki przekazywane przez zakłady ubezpieczeń – na podstawie przepisów ustawy o ochronie przeciwpożarowej – Zgodnie z art. 38 ust. 1 ustawy z dnia 24 sierpnia 1991 r. o ochronie przeciwpożarowej zakłady ubezpieczeń są zobowiązane przekazywać Komendantowi Głównemu Państwowej Straży Pożarnej 10% sumy wpływów uzyskanych z tytułu obowiązkowego ubezpieczenia od ognia na uzasadnione potrzeby jednostek ochrony przeciwpożarowej, wyłącznie na określone cele ochrony przeciwpożarowej, tj. w szczególności na zapewnienie gotowości bojowej tych jednostek, budowę i modernizację obiektów strażnic, badania naukowe i działalność racjonalizatorską w zakresie bezpieczeństwa pożarowego i przeciwdziałania innym zagrożeniom, a także propagowanie bezpieczeństwa pożarowego.
- Środki przekazywane przez samorządy terytorialne – na podstawie przepisów art. 32 ust. 3b ustawy z dnia 24 sierpnia 1991 r. o ochronie przeciwpożarowej, dających możliwość ubiegania się przez OSP o finansowanie zakupu sprzętu niezbędnego dla prowadzenia działalności statutowej u odpowiedniego terytorialnie wójta, burmistrza lub prezydenta miasta. Zgodnie z ww. przepisami ustawowymi, jednostka samorządu terytorialnego może przekazywać ochotniczym strażom pożarnym środki pieniężne w formie dotacji.
Z punktu widzenia ochotniczych straży pożarnych najistotniejsze jest finansowanie ich działalności przez jednostki samorządu terytorialnego, ponieważ podmioty te w największym zakresie brać będą udział w finansowaniu działalności OSP. W szczególności dotyczy to gminy, na terenie której dana OSP ma swoją siedzibę.
Stosownie do art. 28 ust. 1 ustawy z dnia 24 sierpnia 1991 r. o ochronie przeciwpożarowej, członek ochotniczej straży pożarnej, który uczestniczył w działaniu ratowniczym lub szkoleniu pożarniczym organizowanym przez Państwową Straż Pożarną lub gminę, otrzymuje ekwiwalent pieniężny.
W Gminie Stare Juchy ekwiwalent pieniężny, o którym mowa został ustalony uchwałą Rady Gminy z dnia 24 stycznia 2022 roku w następującym wymiarze:
- za każdą godzinę udziału w działaniu ratowniczym, akcji ratowniczej – 22 zł;
- za każdą godzinę udziału w szkoleniu pożarniczym, ćwiczeniu pożarniczym – 8 zł
Jest to duża zmiana ponieważ poprzedni ekwiwalent, który był ustalony uchwałą Rady Gminy z dnia 24 czerwca 2015 roku wynosił odpowiednio 15 zł za udział w działaniu ratowniczym i 6 zł za udział w szkoleniu pożarniczym.
Cieszy fakt, że po 7 latach Rada Gminy Stare Juchy postanowiła docenić naszych druhów i podnieść ich ekwiwalent.
Prócz ekwiwalentu dla strażaków OSP prawo daje możliwość Wójtowi gminy zatrudnienia ze stałym wynagrodzeniem naczelników lub kierowców specjalistycznych wozów strażackich. W różnych gminach i w różnych jednostkach OSP kształtują się te zwyczaje i proporcje, ponieważ jest to kwestia zależna od konkretnego wójta, burmistrza, prezydenta.